Framen is een belangrijk onderdeel van design thinking. Lees in dit interview met Fieke Sluijs over de betekenis van framing, krijg tips hoe je het framen kunt leren. En leer wat de design thinking mindset is.
Wat is framing?
Framing is vanuit verschillende perspectieven kijken naar een vraagstuk. De waarde van framing is dat niet alleen de gebruikelijke invalshoeken voorbijkomen. Maar juist de niet vanzelfsprekende invalshoeken. En deze leiden tot originele ideeën en innovatie.
Framen is eigenlijk op een inspirerende manier naar de opdracht kijken. De Fun Theory, bekend van de Piano Stairs, gebruikt ‘fun’ als frame voor hun ontwerpen. Zo pakken ze problemen als obesitas aan, door van een trap grote-mensen-speelgoed te maken.
Intiem eten als design thinking frame
Marije Vogelzang, eating designer, gebruikte ook een spannend frame toen zij voor ontwerperscollectief Droog Design een kerstdiner ontwierp. De gedachte aan een intiem kerstdiner met familie of vrienden leverde het denkkader ‘intimiteit & eten’ op.
In haar sharing dinner hing Vogelzang een gigantisch tafellaken over een lange tafel en bevestigde de uiteinden aan het plafond. Ze knipte een gat voor het hoofd en de handen. Zo creëerde ze een intieme nieuwe ruimte aan tafel. Haar spannende frame leidde dus tot een spannende oplossing.
Natuur als frame
Je kunt ook de natuur als frame gebruiken. Dit wordt biomimicry genoemd. Denk aan een trein waarvan de voorkant lijkt op de snavel van een ijsvogel. Of ontwerper Daan Roosegaarde die bijvoorbeeld een organische stof uit bepaalde kwallen gebruikt voor straatverlichting.
Lief als frame
Kan een app ook lief zijn? Dat vind ik een spannend frame. Ik kan me voorstellen dat dit voor bepaalde mensen heel fijn kan zijn in plaats van het bouwen van alleen de functionaliteit.
Wat vinden mensen moeilijk aan framen?
Ten eerste zijn we zijn gewend tevreden te zijn met één antwoord. We hebben geen motivatie om dingen van meerdere kanten te bekijken. Dit leid af en voelt niet efficiënt. We worden hier in onze opvoeding en educatie ook voor beloond: één juiste oplossing. Ten tweede zijn mensen zich niet bewust dat ze letterlijk in hun beperkte box zitten.
Spruitje
Guido Stompff, lector Design Thinking bij Hogeschool Inholland, geeft zijn studenten de volgende opdracht: “Geef een fout antwoord op de vraag: wat is de hoofdstad van Frankrijk?” Studenten zeggen dan vaak Amsterdam of Nice.
Ze hebben zichzelf dan onbewust het frame ‘hoofdstad’ of ‘Frankrijk’ opgelegd. Terwijl het antwoord ook ‘spruitje’ of ‘geel’ kon zijn. Dit is echt zo’n goed trucje om het kwartje te laten vallen, dus ik gebruik hem altijd als ik framing moet uitleggen.
Kun je lenigheid in framen trainen?
Ja, dat kan. Bij een design sprint laten we deelnemers bijvoorbeeld lightning demo’s geven. Dit zijn inspirerende voorbeelden van buiten je eigen industrie, dus buiten je eigen kader.
Met creatieve technieken zoals het worst possible idea of de heldenmethode dwing je mensen om nieuwe denkkaders te verzamelen.
Je kunt ook opzettelijk gesprekken aangaan met mensen met een andere perspectief. Dan moet je wel goed luisteren, je inleven en proberen niet te oordelen.
Wat is de design thinkers mindset?
De mindset van een design thinker is een grondhouding waarin je altijd op zoek bent naar alternatieve mogelijkheden. Je gelooft dat als je maar genoeg frames en opties kunt bedenken er vast eentje een oplossing voor het probleem is.
Sommige mensen worden onzeker als ze niet weten welke kant het op gaat. Maar ik vind het juist leuk als het nog veel onduidelijk is. Dan valt er tenminste iets te ontwerpen.
Design thinkers denken in beelden. Daarom werken ze ideeën uit in schetsen en prototypes. Of het nu een logo, een website of een training is, ik moet het visualiseren om te kijken of ik op de goede weg ben.
Valkuil
In deze mindset schuilt ook een valkuil. Eindeloos nieuwe opties bedenken terwijl er al een mooie oplossing bestaat is zinloos. De neiging altijd maar origineel en anders te willen zijn kan soms zo dominant zijn dat ontwerpers uit het oog verliezen voor wie ze ontwerpen.
Je ontwerpt niet voor jezelf, om je eigen hang naar originaliteit en je behoefte aan creativiteit te bevredigen. Je ontwerpt voor iemand anders. Pas als het ontwerp echt aansluit bij wat mensen willen creëer je toegevoegde waarde.
Design thinking, methode én mindset
Ondanks de zwaktes, is die mindset essentieel voor het proces van design thinking. Ik geloof dat het toepassen van de design thinking methode zonder spannende frames en de design thinking mindset geen creatieve oplossingen en dus innovatie oplevert.
Design thinking leren?
Wij geloven dat leren het beste in de context van je eigen organsatie plaats kan vinden. In onze incompany training Design Thinking Fundamentals leer je hoe je jouw eigen bedrijfsuitdagingenn creatief oplost met design thinking. En dit onder de bevlogen begeleiding van ervaren design thinker Fieke Sluijs.
Interesse in design thinking? We helpen je graag met het kiezen van de juiste innovatiemethode of training.
Tot Friday!
Joey Gonesh & Fieke Sluijs
Jip werkt als projectmanager en business innovator bij Friday out of the Box. Hier ondersteunt zij de consultants met de planning, creatieve conceptontwikkeling, klantonderzoek en het visualiseren van innovatieve oplossingen in (digitale) prototypes. Jip heeft een passie voor ontwerp.
Fieke Sluijs is ontwerper, trainer en facilitator. Ze werkt voor Friday out of Box en verschillende organisaties in de publieke en private sector. Als creatieve facilitator motiveert ze mensen creatief zelfvertrouwen op te bouwen en hun innovatieve potentieel in te zetten. Haar innovatieworkshops zijn energiek, inhoudelijk sterk en zitten vol met visualisaties. Uit je box? gegarandeerd!